Türkiye'de Ekonomik Dönüşüm ve Emekli Aylıkları Üzerindeki Etkileri

Türkiye'de Ekonomik Dönüşüm ve Emekli Aylıkları Üzerindeki Etkileri

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’ye başkanlık sistemini getirmek için halka pembe hayaller sundu. ‘verin yetkiyi, görün etkiyi’ dedi. 2018 yılında yapılan başkanlık seçimlerinde, Erdoğan, “Bu kur filan, bunların hiçbirisi bizim geleceğimizi belirleyen şeyler değil. Bizim geleceğimizi, biz belirleyeceğiz. Siz bu kardeşinize yetkiyi verin, ondan sonra bu faizle şunla bunla nasıl uğraşılır göreceksiniz” şeklinde ifadeler kullandı. Ancak, bu yetki verilmesinin ardından ekonomik göstergelerde ciddi değişimler yaşandı.

Emekli Aylıkları ve Alım Gücü

Yetkiyi istediğinde en düşük emekli aylığı 1.545 lira, bir ekmek 1.25 kuruştu. 6.5 yılda ekmek fiyatı 10 kat, gram altın fiyatı ise 15.8 kat artarken, en düşük emekli aylığındaki artış sadece 9.4 katla sınırlı kaldı. Bu durum, emeklinin sofrasından 78 ekmekin eksilmesine neden oldu. Ayrıca, emeklinin aylığından 3.3 gram altın kaybedildi.

2018’de Cumhurbaşkanlığı sistemine geçildiğinde Erdoğan’ın aylık geliri 76 bin 700 liraydı. Bugün itibarıyla bu gelir 379 bin 97 liraya yükseldi. En düşük emekli aylığı ise o günden bu yana sadece 12 bin 924 lira artarak 14 bin 469 liraya çıktı. Bu durum, emeklilerin alım gücünün ciddi şekilde azaldığını gösteriyor.

Ekonomik Göstergelerdeki Değişim

2018 yılında tam yetki verildiğinde bir ekmek 1.25 liraydı ve en düşük emekli aylığıyla 1.236 ekmek alınabiliyordu. Ancak, günümüzde ekmek fiyatı 12.5 liraya yükseldi ve emeklinin aylığıyla satın alabileceği ekmek sayısı 78 adet azalarak 1.158’e düştü. Emekli aylığıyla alınabilecek süt ve zeytinyağı miktarları da önemli ölçüde azaldı.

Emekli, Temmuz 2018’den önce aylık geliriyle yaklaşık 5 çeyrek altın alabiliyorken, bugünkü geliriyle alabileceği çeyrek altın sayısı 3’ün bile altına düştü. 6.5 yıl önce 8.14 gram altına karşılık gelen en düşük emekli aylığı, bugün sadece 4.8 gram ediyor. Bu durum, emeklilerin yaşam standartlarının düşmesine yol açtı.

Yoksulluk ve Borç Oranları

Geride kalan 6.5 yılda hem vatandaşın hem de ülkenin borcu katlandı. Yoksulluk oranları zirve yaptı. Temmuz 2018’den bu yana dolar 7.7 kat, Euro ise 6.8 kat arttı. Türkiye’nin brüt borcu 425 milyar dolardan 525 milyar dolara yükseldi. AB tanımlı genel yönetim borcu ise 1.1 trilyondan 10 trilyona fırladı.

Enflasyon oranı, yüzde 15.39’larda seyrederken, şimdi yüzde 44.38 seviyelerine ulaştı. 6.5 yılda takibe düşen tüketici kredisi 40.7 milyar lira, takibe düşen kredi kartı ise 43.8 milyar liraya ulaştı. Gerçek işsiz sayısı 7 milyon 11.2 milyona, sosyal yardıma muhtaç olan hane sayısı ise 3.5 milyondan 3.7 milyona çıktı.