Türkiye İhracat Hedefleri ve Rekabet Gücü: 2024'te Ne Olacak?
Türkiye İhracat Hedefleri ve Rekabet Gücü: 2024'te Ne Olacak?
Türkiye, 2024 yılı için 267 milyar dolarlık mal ihracat geliri hedefi belirlemişti. Ancak yüksek enflasyon ve artan maliyetler nedeniyle bu hedef 264 milyar dolara çekildi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatçıların 2024 yılında maliyetler ile döviz kuru arasındaki makasın açılması nedeniyle zorlandığını ifade etti. Gültepe, üretim maliyetlerinin dolar bazında Asya’daki rakiplerden yüzde 40-50, Avrupa’daki bazı ülkelerden ise yüzde 15-20 daha pahalı olduğunu belirtti.
Bu durum, özellikle emek yoğun sektörlerde rekabetçiliğin zayıflamasına yol açtı. Küresel pazarlarda talebin yavaş seyrettiği bir dönemde, hazır giyim, tekstil ve deri gibi sektörlerde pazar kayıpları yaşandı. Gültepe, “Bu konuyu yıl boyunca her fırsatta ve her platformda dile getirmeye çalıştık” dedi.
2025'te Kur ve Enflasyon Paralel Gitmeli
Gültepe, ihracattaki zafiyeti gidermek için 2025 yılında kamuoyundan beklentilerini dile getirdi. “İhracatçı için kısa vadede girdi maliyetleriyle döviz kurunu dengelemenin dışında bir çözüm yolu görünmüyor” dedi. Ayrıca, emek yoğun sektörlerde işverenin üzerindeki istihdam yükünün azaltılması gerektiğini vurguladı.
Gültepe, “2025’ten itibaren enflasyonla kur paralel hareket etmeli” ifadesini kullandı. Hız kesen engellerin kaldırılması durumunda, Avrupa başta olmak üzere küresel pazarlarda talebin canlanabileceğini ve 2025’te 280 milyar dolarlık hedefin yakalanabileceğini belirtti.
Kısa Vadede Kur, Orta Vadede Verimlilik
TİM Başkanı, “Türkiye rekabetçi kur, ucuz işgücü ile yoluna devam edemez” dedi. Ancak, yüksek kur talebinin olmadığını, sadece enflasyonla kurun paralel hareket etmesini istediklerini ifade etti. 2024’te dolar kurundaki yıllık artışın yüzde 20 bile olmadığını, enflasyonun ise yüzde 45 düzeyinde olduğunu belirtti.
Bu makasın kapanması gerektiğini vurgulayan Gültepe, orta ve uzun vadede verimliliğin artırılması gerektiğini de sözlerine ekledi. “İhracatımızı ivmelendirmenin yolu geçen yıl zayıflayan rekabetçiliğimizi yeniden güçlendirmekten geçiyor” dedi.
Giyim ve Deride Toparlanma İkinci Yarıdan Önce Zor
Hazır giyim ve deri sektörlerinde yaşanan kayıplara dikkat çeken Gültepe, “2025'te toparlanma olur mu?” sorusuna yanıt verdi. “Mevcut koşullarda özellikle bahsettiğiniz sektörlerde 2025’in ikinci yarısından önce bir toparlanmanın çok fazla ihtimal dahilinde olmadığını söylemek durumundayım” dedi.
Gültepe, coğrafyadaki jeopolitik gelişmelerin ihracat performansına olumlu veya olumsuz yansımalarının olacağını belirtti. Bu gelişmelerin nasıl seyredeceğini zaman içinde göreceklerini ifade etti.
Trump Politikaları Olumsuz Sonuçlar Yaratabilir
ABD seçimlerinin ardından TİM Başkanı Gültepe, Trump’ın ikinci döneminin Türk ihracatçısı için riskler barındırabileceğini belirtti. “Donald Trump’ın ilk döneminde iki ülke arasında ticareti 100 milyar dolara çıkarma hedefi belirlenmişti” hatırlatmasını yaptı.
Ancak, Trump’ın yerli üretimi desteklemek için korumacılık önlemlerini artırmasının beklendiğini vurguladı. Bu tür önlemlerin ihracat için olumsuz sonuçlar yaratma riski bulunduğunu ifade etti.
Firmaların Mısır Tercihi Maliyet ve STA Kaynaklı
Hazır giyim sektöründeki bazı firmaların Mısır’a kaydırdığı yatırımların nedenlerini açıklayan Gültepe, “Firmaların Mısır tercihi, üretim maliyetlerinin bu ülkede Türkiye’ye göre çok cazip düzeylerde olmasından kaynaklanıyor” dedi.
Mısır ile ABD arasındaki serbest ticaret anlaşmasının firmalara önemli avantaj sağladığını belirten Gültepe, “Ülkemizde yatırım ortamının iyileştirilmesi, üretim maliyetlerinin makul seviyelere gelmesi gerekiyor” ifadesini kullandı.
Avustralya ve Çin’e Özel Heyet Düzenlenecek
Tüm zorluklara rağmen yıl genelinde ihracatın arttığını belirten Gültepe, 2025 ve sonrasında hedef pazarların belirlendiğini ifade etti. “2024 yılında 58 ülkeye 117 ticaret ve 18 alım heyeti düzenledik” dedi.
2025 yılında heyet sayısının artırılmasının hedeflendiğini belirten Gültepe, “Türk Hava Yolları’nın doğrudan uçuş hattı açtığı Avustralya-Sydney'e ve Çin’e de heyet planlıyoruz” şeklinde konuştu.